Article by artist Mohan…………………………………………..
అది 1984, డిసెంబర్ 29. దాసరి ‘ఉదయం’ దినపత్రిక ప్రారంభమైన రోజు. ఆరోజే మోహన్ని రమ్మని పిలిచారు ఎన్టీఆర్ .N T R … Darling of the millions. Larger than life hero.Pure artiste to the core. అయితే, మోహన్ ఆరోజు … other side of the N T R ని చూశాడు. అదే రాశాడు. -prakash
ఎన్. టీ. రామారావు తో ఒక ‘ఉదయం’
డిసెంబర్ చలి. దేశమంతా పార్లమెంటు ఎన్నికల వేడి. రాజీవ్ గాంధీ గాలి. తెలుగుదేశమంతటా ఎన్టీఆర్ వడగాలి. ఉదయం పత్రిక ప్రారంభోత్సవం జరగాల్సిఉంది. ఆ క్షణం కోసం ఏడాదిగా చాలామంది ఎదురుచూస్తు న్నారు. పదేళ్ళుగా వస్తున్న ‘ఈనాడు’ ఎన్టీఆర్ కి ఎన్నికల ప్రచారం చేయడం, తర్వాత ఆగష్టు సంక్షోభంలో ఉద్యమ పత్రికగా రావడం, ఆ తర్వాత గూడా అధికార పత్రికలాగే తయారయింది. దాసరి సారథిగా, ఎబికె ఎడిటర్ గా ఉదయం వస్తోందని ఆంధ్ర దేశంలో ఎదురుచూసిన ఏడుకోట్ల జతల కళ్ళకి పద్నాలుగు కోట్ల కాయలు కాసినా ఇంకా పేపరు రాదే. వెంటబడి వచ్చిన ఏజెంట్లు బండబూతులు తిడుతున్నారు. ఎబికె గారు తొందర తొందరగా మమ్మల్నందరినీ ఏడాదికి ముందే జేర్చేశారు. ఇందిరాగాంధీ హత్య జరిగినా… ఇంకోచోట పెళ్ళి జరిగినా మాకు పేపర్ లేదు. మధ్యలో షూటింగ్ కాన్సిల్! పేకప్ అని దాసరి లొకేషన్ మార్చేస్తాడు గురూ అని పుకార్లు. సబ్ ఎడిటర్ ట్రైనీలూ, రిపోర్టర్లూ, ఎలాగోలా బతుకుదామని ఏదో ఒక చిన్న ఉజ్జోగంలో చేరిన జనం… ఎవడిగోల వాడిది. అంతా గందరగోళం, మందలమేళం.ఆరోజు పేపరు ప్రారంభోత్సవ సభకి గవర్నర్ ని, ముఖ్యమంత్రిని ఆహ్వానించారు.
ఎన్నికల ఫలితాలు వరసగా వచ్చి పడుతున్నాయి. రాజీవ్ గాంధీ టూ థర్డ్ మెజారిటీ వేపు ఈదేస్తున్నాడు. ఆంధ్ర ఫలితాలింకా రాలేదు. గవర్నర్ పత్రికని ఆవిష్కరించాలి. మొదటి కాపీని దాసరి నారాయణరావు, ఎన్టీ రామారావుకి స్టేజి మీద అమ్ముతారు. ఎన్టీఆర్ రెండు రూపాయలిచ్చి కొంటారు (ఇద్దరూ పాపులిస్టులే కదా! అందుకే ఇలాంటి ఐడియాలు)ఆవిష్కరణకి ముందు అచ్చయిన ఎడిషన్ లో కార్టూన్ వేశా. కాంగ్రెస్ హస్తం గుర్తులో ఒక అదృష్టరేఖ బైటికెళ్ళి మెట్లుగా మారి అధికార పీఠం వేపు వెళ్తూంటే రాజీవ్ ఆ మెట్ల మీద ఠీవిగా నడుస్తుంటాడు. హస్తంలోని కింది గీత దరిద్రరేఖగా మారి కిందికి జారిపోతుంది. పేదవాడొకడు ఆ రేఖని పట్టుకు వేలాడుతుంటాడు. కానీ, ఆవిష్కరణ సభలో మొదటి పేజీలో ఈ కార్టూన్ వస్తే అందులో న్యూస్ ఏముంటుంది. అందుకని కొత్త ఎడిషన్ కి కార్టూన్ మార్చా. భక్తుడైన గవర్నర్ శంకర్ దయాళ్ శర్మ ఆమధ్యనే తిరుపతిలో గుండు చేయించుకున్నారు.
రాయలసీమ టూర్ లో పెద్ద యాక్సిడెంట్ జరిగి తలపై గాయమయిన ఎన్టీఆర్ కూడా గుండు చేసుకోవాల్సి వచ్చింది. విలేజ్ లెవెల్ ఆఫీసర్లకి సంబంధించి ముఖ్యమంత్రి పంపిన ఆర్డినెన్స్ మీద సంతకం పెట్టకుండా గవర్నర్ టలాయిస్తున్నారు. అది తాజా లోకల్ రాజకీయ సమస్య. కనుక కార్టూన్ నిండా ఇద్దరు గుండు వాళ్లని క్లోజుల్లో వేసి మధ్య వి.ఎల్.ఓ.లు నలిగి పడిపోతున్నట్టు వేశా. దాసరి తన జీవితం గురించీ ఉదయం కల గురించి చాల ఎమోషనల్ స్పీచ్ ఇచ్చారు. ఈ పత్రిక కాంపౌండ్ చుట్టూ వీధుల్లో తానొకనాడు సైకిలేసుకు తిరుగుతూ ఉద్యోగం దొరక్క నానా తంటాలూ పడ్డాననీ, చివరికిప్పుడు ఇక్కడే దినపత్రిక ప్రారంభించానని అనేసరికి మా ఆఫీసు బోయ్ లూ, ప్లేట్ మేకర్లూ, పాకర్లూ కళ్ళనీళ్ళ పర్యంతమయిపోయి చప్పట్లు కొట్టేశారు.
ఎన్టీఆర్ ఇక చెప్పనక్కర్లేదు. నాటకీయంగా నవరసాలొలింకించేశారు. ఉదయం పత్రికల పేకెట్ రిబ్బన్ ను గవర్నర్ కత్తిరించారు. దాసరి పత్రికను తీసుకుని ఎన్టీఆర్ కి అందించారు. ఆయన లాల్చీ రెండు జేబులూ వెదికి (బూడిద కాకుండా) రెండ్రూపాయలు తీసి దాసరి చేతిలో పెట్టారు. స్టేజీ పైనా, ఆడియన్స్ లో అందరికీ పేపర్లు అందాయి. తెలుగురాని శంకర్ దయాళ్ శర్మ మొదటి పేజీ చూసి పక్కనే ఉన్న సి నారాయణరెడ్డిని ఏదో అడుగుతున్నారు. సినారె జవాబుతో ఇద్దరూ నవ్వుకుంటున్నారు. స్టేజ్ పక్కనే ఉన్న నేను, సినారె దగ్గరకెళ్ళా. ‘గవర్నర్ కార్టూన్ చూసి ఏదో అంటున్నారు? ఎనీ కామెంట్స్?’.. అనడిగా. సినారె మళ్ళీ శర్మగారి పక్కకి వంగి మాట్లాడి మళ్ళీ నవ్వుతూ ఆయన మీ కార్టూన్ ని బాగా ఎంజాయ్ చేశానంటున్నారు. ఇక నో కామెంట్స్ అని చెప్పారు. ఎన్టీఆర్ ఆ కార్టూన్ని దీక్షగా చూస్తున్నారు. గానీ నవ్వటం, అల్లాటివేవీ జరగలేదు. సభ పూర్తికాకముందే మా జర్నలిస్టులూ, నైట్ డ్యూటీ పక్షులందరం తిరిగి ఎడిటోరియల్ సెక్షన్ కి పోయి ఐటమ్ లూ, రిజల్త్సూ అంటూ హడావుడి పడుతున్నారు.
ఆవిష్కరణ కోసం వేసిన కార్టూన్ టెంపరరీ గనక ఎన్నికల ఫలితాల మీదు మరో కార్టూన్ కి స్కెచ్ గీస్తున్నా. రిజల్ట్స్ పూర్తిగా రాకపోయినాసరే రాష్ట్రంలో ఎన్టీఆర్ కి చాల సీట్లు వచ్చే ట్రెండ్ కనిపిస్తోంది. కనక దేశంలో ప్రత్యర్థులందర్నీ ఒక్కచేత్తో నరికిన పెద్ద రాజీవ్ హస్తాన్ని చిన్న ఎన్టీఆర్ నరుకుతున్నట్టు ఒక క్రూడ్ కార్టూన్ మొదలెట్టా. ఇంతలో ఫోనొచ్చింది. సి.ఎమ్. గారి సెక్రటరీ నండీ. మిమ్మల్ని బయల్దేరి అబిడ్స్ లోని ఇంటికి రమ్మంటున్నారు – అని చెప్పారు. రాత్రి 11 అయింది. నా కార్టూన్ అప్పుడే మొదలయింది. పూర్తయిన తర్వాత అదే ఎడిటర్ కిస్తానని గ్యారంటీ లేదు. బాలేదనుకుంటే మళ్లీ ఇంకొకటి వెయ్యాలి. పైగా తెల్లారే పాఠకులు చూసే ‘ఉదయం’ మొదటి కార్టూన్ అదే అవుతుంది. చాల ఇబ్బందిపడుతూ, ఇంకా డ్యూటీ అవలేదని, రేపు రాగలనని చెప్పా. మళ్ళీ ఆ సెక్రెటరీ ఎన్టీఆర్ తో మాట్లాడి ఉదయమే 4 గంటలకు రాగలరా? అనడిగారు. తెల్లారే నాలుగు గంటలేంటి? ఎన్టీఆర్ టైమ్ కదా అనుకుని, తప్పకుండా అన్నా.
మా ఇంటి అడ్రను చెప్పా. రాత్రి రెండు దాటినా ఆఫీసులోనే ఉండి, ఇంకా బోలెడు బొమ్మలేసి ఇంటికెళ్ళా. నిద్ర పోయినట్టు అనిపించనేలేదు. ఎన్టీఆర్ ఇంటి నుంచి కారొచ్చింది. అబిడ్స్ కెళ్ళా. హాల్లో కూచోమన్నారు. ఐదు నిముషాల్లో వేడివేడి కాఫీ వచ్చింది. చాలా బావుంది. బెజవాడ బాబాయ్ హోటల్ కాఫీ బావుంటుందా, ఇది బావుందా తేల్చుకోలేకపోయా. మరో కప్పు కావాలంటే ఏం బావుంటుంది. కిక్కురుమనకుండా ఊరుకున్నా…ఇంతలో కబురొచ్చింది. గదిలోకెళ్ళా. సోఫాలో ఎన్టీఆర్ కాలు మీద కాలేసుకుని కూచున్నారు. దర్జాగా కాదు. పైకాలు మీద కాయితాలూ, పాడ్ పెట్టుకుని ఏదో రాస్తున్నారు. అటూఇటూ రెండు సోఫాలున్నాయి. ఒక దాంట్లో చంద్రబాబు నాయుడు కూచుని ఉన్నారు. ఎదురుగా ఉన్న సోఫా చూపించి, నన్నూ కూచోమని సైగ చేశారు ఎన్టీఆర్. (అలా కూచోమని అన్నా ఎవరూ కూచోరట… తర్వాత తెలిసింది) వెంటనే కూచుందునుగదా మెత్తటి సోఫాలో లోపలికి దిగబడిపోయా. మోకాళ్లు గెడ్డానికి తగిలినంత పనయింది.
తేరుకుని సర్దుకుని ఎదురుగా చూస్తే చంద్రబాబు నన్ను తీక్షణంగా చూస్తున్నాడు. (నిజంగా అలా చూస్తున్నాడా? లేక చూపే అంతా? లేక నేనే అలా ఊహించుకుంటున్నానా నాకర్థం కాలేదు) బాబు బొత్తిగా మాట్లాడ్డంలేదు. ఎన్టీఆర్ అడిగినదానికి ఔననో, కాదనో మోనో సిలబల్స్ అనడం, తల ఊపడం, చుట్టూ కలియజూడ్డంతో చాలా సార్లు ఇబ్బందిపడ్డా. ఎన్టీఆర్ ప్రారంభించారు. ఉదయంలో నువ్వేనా కార్టూనిస్టువి బాబూ (బాబూ ఏవిటి చంటిపిల్లాడి లాగా! మీ అల్లుడు బాబు వయసుంటుంది నాకు. పైగా దశాబ్దిన్నర అనుభవంగల జర్నలిస్టుని అందామనుకున్నాగానీ ఎన్టీఆర్ వయసు, అనుభవం, ఆ పర్సనాల్టీ ముందు నేనెంత). నీదేవూరు. నాన్నగారెవరు? మొదటి నుంచీ కార్టూనిస్టువేనా? నీకు దాసరి గారు జీతమిస్తారా? బొమ్మకింతని పేచేస్తారా?- లాంటి అనేక వివరాలు అడిగారాయన. ఎవడో కోన్ కిస్కా కార్టూనిస్టు గురించి అన్ని వివరాలడగడం ఆశ్చర్యమని పించినా సమాధానాలు సుదీర్ఘంగా చెప్పాను. నాన్న ట్రేడ్ యూనియన్ లీడరనీ, విశాలాంధ్ర ప్రొడక్ట్ ననీ, చండ్ర రాజేశ్వర్రావుకి నేనంటే బోల్డు ఇష్టమనీ, అదే పార్టీ కుర్రాడిననీ, ఆంధ్రప్రభలో మీమీద చాల కార్టూన్లు వేశాననీ చాలా చాలా చెప్పేశా.
READ IT ALSO ……………………………..ఎన్టీఆర్ గురించి విన్నది వేరే .. చూసింది వేరే ! (2)
