యుద్ధం అంటే విధ్వంసమే !

War is a total loss………………

గత రెండు,మూడేళ్ల కాలంలో జరిగిన రష్యా -ఉక్రెయిన్,ఇరాన్ -ఇజ్రాయెల్ యుద్ధాలను గమనించని వారు లేరు. ఎంత విధ్వంసం, ఎంత ప్రాణ నష్టం జరిగిందో వివిధ మాధ్యమాలలో చూసే ఉంటారు,లేదా చదివే ఉంటారు. యుద్ధం అంటే టోటల్ గా నష్టమే.

యుద్ధం వల్ల ప్రాణనష్టం, మౌలిక సదుపాయాల నష్టం,ఆర్థిక అస్థిరత్వం, మానసిక ఒత్తిడి వంటి అనేక రకాల నష్టాలు సంభవిస్తాయి.ఇది సైనిక, పౌర ప్రాణనష్టానికి దారితీస్తుంది..యుద్ధం పౌరులను చంపేస్తుంది. గాయపరుస్తుంది. పౌరులు భయం తో అదృశ్యమై పోతారు.యుద్ధం పౌర సమాజాలను పూర్తిగా దెబ్బతీస్తుంది, సామాజిక నిర్మాణం బలహీన పడుతుంది. 

యుద్ధంతో  నష్టాలు 
1. ప్రాణనష్టం: యుద్ధం వల్ల సైనిక సిబ్బంది, పౌరులు అధిక సంఖ్యలో మరణించే ప్రమాదం ఉంది.ముఖ్యంగా పౌర మరణాలు ఎక్కువగా ఉండవచ్చు. ప్రత్యక్ష సైనిక ఎన్‌కౌంటర్‌ల కారణంగా ప్రజలు పారిపోవడానికి ప్రయత్నిస్తారు.ఆకలిదప్పులకు లోనై ప్రాణాలు కోల్పోతారు.

2. మౌలిక సదుపాయాలకు  నష్టం: యుద్ధం వలన భవనాలు, రోడ్లు, నీరు, విద్యుత్ వంటి ముఖ్యమైన సేవలకు అంతరాయం కలుగుతుంది. మౌలిక సదుపాయాలు గణనీయంగా విధ్వంసానికి గురి అవుతాయి. నీటి ప్రాజెక్టులు,ఇతర ప్రాజెక్టులపై దాడి జరగవచ్చు. విమానాశ్రయాల విద్వంసం జరగొచ్చు.

నౌకాశ్రయాలపై బాంబుల వర్షం కురవచ్చు. శత్రుదేశాలు వాటినే టార్గెట్ చేస్తాయి. ఈ విధ్వంసం ఆర్థిక వ్యవస్థలను దెబ్బతీస్తుంది, పునరుద్ధరణ ప్రయత్నాలను అడ్డుకుంటుంది..  సమాజాల పునర్నిర్మాణాన్ని క్లిష్టతరం చేస్తుంది.

 3. ఆర్థిక నష్టం:  యుద్ధం వాణిజ్యం,పెట్టుబడి, ఆర్థిక కార్యకలాపాలకు అంతరాయం కలిగిస్తుంది, దీనివల్ల ఉద్యోగ నష్టాలు, పేదరికం సంభవిస్తాయి.యుద్ధ వ్యయం అపారమైనది. దేశం దివాళా తీస్తుంది. విద్య, ఆరోగ్య సంరక్షణ వంటి ఇతర ముఖ్యమైన రంగాల నుండి వనరులను మళ్లిస్తారు.దాంతో ఆయా రంగాలు కూడా దెబ్బతింటాయి.   

యుద్ధం కారణంగా  ఇళ్ళు, వ్యాపార సంస్థలు, ఫ్యాక్టరీలు, భవనాలు, ప్రభుత్వ ఆస్తులు , ధ్వంసం కావచ్చు. నివాస స్థలాలపై దాడులు చేయకూడదనే  యుద్ధ మార్గదర్శకాలు ఉన్నప్పటికీ వాటిని పాటించరు.స్టాక్ మార్కెట్లు కుప్ప కూలి కోట్లాది రూపాయలు ఆవిరి అవుతాయి  

4. సామాజిక నష్టం… యుద్ధం సామాజిక బంధాలను విచ్ఛిన్నం చేస్తుంది. సమాజ నిర్మాణాలను నాశనం చేస్తుంది, దీనివల్ల ప్రజలు సంఘర్షణ పరిణామాలను ఎదుర్కోవడం కష్టమవుతుంది. ప్రజలు తల్లిదండ్రులు లేదా జీవిత భాగస్వాములను కోల్పోవచ్చు. ఈ లోటు పిల్లలు, సమాజాలపై శాశ్వత ప్రభావాన్నిచూపుతుంది. 

5. మానసిక నష్టం:  యుద్ధం తీవ్రమైన మానసిక గాయానికి కారణమవుతుంది, వాటిలో పోస్ట్-ట్రామాటిక్ స్ట్రెస్ డిజార్డర్ (PTSD), ఆందోళన, నిరాశ ఉంటాయి. హింస కారణంగా ప్రియమైనవారిని కోల్పోతారు. భయంతో ఒక చోటు నుంచి మరో చోటుకి వెళతారు. దీర్ఘకాలిక మానసిక అనా రోగ్యాలకు గురవుతారు. వైద్య సేవలు సకాలంలో అందవు. 

 6. భవిష్యత్ తరాలకు  నష్టం: యుద్ధం విద్యా వ్యవస్థలను దెబ్బతీస్తుంది. అభివృద్ధిని అడ్డుకోవడం ద్వారా భవిష్యత్ తరాలపై తీవ్ర ప్రభావాన్ని చూపుతుంది. బాలలు భయానికి లోనవుతారు. మానసికంగా దెబ్బతింటారు.ఈ నేపథ్యంలోనే బాలలపై అత్యాచారాలు జరగవచ్చు. అక్రమ రవాణాకు గురికావచ్చు.  

7. నమ్మకం కోల్పోవడం:  యుద్ధం కారణంగా ప్రజలు ప్రభుత్వంపై, సామాజిక సంస్థలపై, చివరికి తోటి పౌరులపై కూడా నమ్మకాన్నికోల్పోతారు. పరిస్థితుల కారణంగా స్వార్ధంగా వ్యవహరిస్తారు. ఈ విశ్వాసం కోల్పోవడం వల్ల వివాదం ముగిసిన తర్వాత సామాజిక ఐక్యత,  సహకారాన్ని పునర్నిర్మించడం కష్టమవుతుంది.

యుద్ధం వల్ల విద్య, ఆరోగ్య సంరక్షణ, ఆర్థిక అవకాశాలు పరిమితం అవుతాయి. భయంతో  ప్రజలు తమ ఇళ్లను వదిలి వెళ్ళాల్సి వస్తుంది, కుటుంబాలు విచ్చిన్నమవుతాయి. ఇలాంటి నష్టాలు ఎన్నో ఉంటాయి. సంఘ వ్యతిరేక శక్తులు, మత విద్వేషకులు పెచ్చరిల్లిపోతారు . దోపిడీలు , దొంగతనాలు ప్రబలుతాయి.ఇంకా ఎన్నో నష్టాలూ ఉంటాయి.. 

——– KNM