Ravi Vanarasi……
‘షెర్లాక్ హోమ్స్’ ప్రఖ్యాత స్కాటిష్ రచయిత సర్ ఆర్థర్ కోనన్ డోయల్ సృష్టించిన ఒక ప్రసిద్ధ కాల్పనిక (ఫిక్షనల్) డిటెక్టివ్ పాత్ర.ఆధునిక డిటెక్టివ్ కథలకు ఈ పాత్ర స్ఫూర్తిగా నిలిచింది. ‘షెర్లాక్ హోమ్స్ తన అసాధారణ పరిశీలనా శక్తి, తార్కిక విశ్లేషణ ఫోరెన్సిక్ సైన్స్ వినియోగంతో సంక్లిష్టమైన కేసులను ఛేదిస్తాడు.
సాహిత్య ప్రపంచంలో అపారమైన అభిమానాన్ని సొంతం చేసుకున్న డిటెక్టివ్ పాత్రల్లో, బహుశా ఏకైక శిఖర సమానమైన పేరు షెర్లాక్ హోమ్స్.. ఈ మహోన్నత పాత్రకు ప్రాణం పోసిన రచయిత, ఆర్థర్ కోనన్ డోయల్ ఒక వైద్యుడు.ఆయన కు వైద్య వృత్తిలో ఎదురైన నిరాశే, ప్రపంచం ఆరాధించే సాహిత్యసృష్టికి బీజం వేసింది.
రోగుల కోసం గంటల తరబడి ఎదురుచూస్తూ, తీరిక దొరికిన ఆ నిశ్శబ్ద సమయాలలోనే, డోయల్ తనలోని కల్పనా శక్తికి పదును పెట్టడం ప్రారంభించారు. ఆ కృషి ఫలితమే, మొట్టమొదటి షెర్లాక్ హోమ్స్ నవల – ‘ఎ స్టడీ ఇన్ స్కార్లెట్’.’ ఆర్థర్ కోనన్ డోయల్ ఎడిన్బర్గ్లో వైద్య విద్యనభ్యసించారు. చదువు పూర్తయ్యాక, ఆయన ఓ ప్రాక్టీషనర్గా తన క్లినిక్ను ప్రారంభించినప్పటికీ, ఆశించిన స్థాయిలో రోగులు ఆయన వద్దకు వచ్చేవారు కాదు.
వైద్యశాలలోని బోసిపోయిన గదులలో, ఆయన పెన్ను పట్టుకుని ఊహా ప్రపంచంలోకి ప్రయాణించారు. ఆయన సృష్టించిన ఈ కొత్త డిటెక్టివ్ పాత్ర, కేవలం ఒక డిటెక్టివ్ కాదు; అతడు ఒక శాస్త్రవేత్త, ఒక తార్కిక మేధావి. ఈ పాత్ర సృష్టికి మూల ప్రేరణ ఎవరో కాదు, ఆయన మెడికల్ స్కూల్లో గురువుగా ఉన్న ప్రొఫెసర్ జోసెఫ్ బెల్.
ప్రొఫెసర్ బెల్, ఒక వ్యక్తిని చూడగానే, అతని వృత్తి, అలవాట్లు, స్వభావం వంటి అనేక విషయాలను కేవలం సూక్ష్మ పరిశీలన ద్వారా ఎలా చెప్పేవారో చూసి డోయల్ అబ్బురపడేవారు.1887లో ‘ఎ స్టడీ ఇన్ స్కార్లెట్’ ప్రచురితమైన అనతికాలంలోనే, పాఠక లోకం ఈ కొత్త తరహా డిటెక్టివ్ కథనాలకు బానిసైంది.
కేవలం ఒక హత్య కేసు తో ప్రారంభమైన ఈ నవల, ఆ తర్వాత ప్రపంచవ్యాప్తంగా సాగిన ఒక సుదీర్ఘమైన డిటెక్టివ్ కథా పరంపరకు ఆద్యమై నిలిచింది.ఈ కథలన్నింటికీ మనకు పరిచయం చేసే కథకుడిగా ఉండే పాత్ర డాక్టర్ జాన్ హెచ్. వాట్సన్. అఫ్ఘనిస్తాన్ యుద్ధంలో గాయపడి లండన్ తిరిగి వచ్చిన డాక్టర్ వాట్సన్, బ్రతికడానికి చౌకగా ఉండే గది కోసం వెతుకుతుంటాడు.
ఆ వెతుకులాటలోనే, తనలాంటి రూమ్మేట్ కోసం చూస్తున్న విచిత్రమైన వ్యక్తి, షెర్లాక్ హోమ్స్ను కలుస్తాడు.లండన్లోని ప్రసిద్ధ 221బి బేకర్ స్ట్రీట్ చిరునామాలో వారు సహజీవనం ప్రారంభించడంతోనే, ఈ చారిత్రక కథా పరంపర మొదలవుతుంది.వాట్సన్ పాత్ర కేవలం కథకుడికే పరిమితం కాదు.
అతడు హోమ్స్ అసాధారణ మేధస్సుకు, సాధారణ మానవ భావోద్వేగాల మధ్య ఉన్న అంతరాన్ని పూరిస్తాడు. హోమ్స్ కొన్ని విషయాల్లో (ఉదాహరణకు, నేర పరిశోధనకు సంబంధించిన కెమిస్ట్రీ, భూగర్భ శాస్త్రం) అపారమైన జ్ఞానం కలిగి ఉంటాడు, కానీ కొన్ని సాధారణ విషయాలలో (ఉదాహరణకు, సౌర వ్యవస్థ గురించి, లేదా కార్లైల్ సాహిత్య రచనల గురించి) కనీస జ్ఞానం కూడా లేకపోవడం పాఠకుడిని ఆశ్చర్యపరుస్తుంది.
అతని దృష్టిలో, మెదడు అనేది ఒక ఖాళీ అటక గది లాంటిది. అందులో పనికిరాని విషయాలతో నింపుకోవడం కంటే, నేర పరిశోధనకు ఉపయోగపడే సమాచారాన్ని మాత్రమే ఉంచుకోవాలనే సిద్ధాంతం అతనిది.హోమ్స్ పద్ధతి కేవలం ఊహించడం కాదు, అది శాస్త్రీయ పరిశోధన.
సంఘటన జరిగిన ప్రదేశంలో మిగిలిపోయిన చిన్నపాటి ఆధారాల (సిగరెట్ బూడిద, అడుగుల గుర్తులు, రక్తం మరకలు, దుమ్ము రేణువులు) నుండి మొత్తం సంఘటనను తార్కికంగా పునర్నిర్మిస్తాడు.వయొలిన్ వాయించడం, కోకైన్ ఇంజెక్షన్లు తీసుకోవడం ,కొన్నిసార్లు తన అద్భుతమైన పరిశోధనా నైపుణ్యాన్ని స్కాట్లాండ్ యార్డ్లోని పేలవమైన డిటెక్టివ్ల కంటే గొప్పగా ప్రదర్శించడం అతని ప్రత్యేకతలు.
‘ఎ స్టడీ ఇన్ స్కార్లెట్’ కథ రెండు విభిన్నమైన భాగాలను కలిగి ఉంది. మొదటి భాగం, లండన్ నగరంలో ప్రారంభమవుతుంది. ఒక పాడుబడిన భవనంలో అమెరికన్ వ్యాపారవేత్త అయిన ఎనోక్ డ్రెబ్బర్ మృతదేహం కనిపిస్తుంది. అతని శరీరంపై ఎలాంటి గాయం ఉండదు, కానీ ఆ గదిలో గోడపై రక్తంతో ‘Rache’ (జర్మన్ భాషలో ప్రతీకారం లేదా రాచెల్) అనే పదం వ్రాయబడి ఉంటుంది.
స్కాట్లాండ్ యార్డ్లోని ప్రసిద్ధ ఇన్స్పెక్టర్లు, గ్రెగ్సన్, లెస్ర్ట్రేడ్, ఈ కేసును ఛేదించడానికి తమ శక్తి మేరకు ప్రయత్నిస్తారు. కానీ హోమ్స్ తనదైన శైలిలో, వాట్సన్తో కలిసి రంగంలోకి దిగుతాడు.హోమ్స్, నేర స్థలం వద్దే నేరస్తుడి ఎత్తు, వయస్సు, కారులో వచ్చాడా లేదా, ఏ రకమైన విషం ఇచ్చాడు, దేనికోసం వచ్చాడు వంటి అనేక విషయాలను కేవలం సూక్ష్మ పరిశీలన ద్వారా బహిర్గతం చేస్తాడు.
ఈ భాగంలో, గ్రెగ్సన్ , లెస్ర్ట్రేడ్ల సాధారణ పద్ధతులకు, హోమ్స్ అసాధారణమైన శాస్త్రీయ తర్కానికి మధ్య ఉన్న తేడా స్పష్టంగా కనిపిస్తుంది. చివరికి, ఒక వివాహపు ఉంగరం,ఒక ప్రత్యేకమైన పద్ధతిలో తయారు చేయబడిన మందుల పెట్టెను ఉపయోగించి, హోమ్స్ నేరస్తుడిని చాకచక్యంగా పట్టుకుంటాడు.
నవలలో అద్భుతమైన .. అసాధారణమైన మలుపు రెండవ భాగంలో ఉంటుంది. ఇది పూర్తిగా ఒక ఫ్లాష్బ్యాక్. ఇక్కడ కథ, దాదాపు ఇరవై సంవత్సరాల క్రితం, అమెరికాలోని ఉటాహ్ ప్రాంతానికి మారుతుంది. ఈ భాగంలో, లండన్లో హత్యకు గురైన 50 ఏళ్ల నేరస్తుడు, జెఫర్సన్ హోప్ ధైర్యవంతుడైన సాహసికుడిగా పరిచయం అవుతాడు.
కథా నేపథ్యం మార్మన్ ల (లేటర్ డే సెయింట్స్ ఆఫ్ జీసస్ క్రైస్ట్ చర్చ్) తొలి కాలం నాటి ఉటాహ్ సెటిల్మెంట్ చుట్టూ తిరుగుతుంది.ముఖ్యంగా, మార్మన్ల అణచివేతకు గురైన ఒక వ్యక్తి, జాన్ ఫెర్రియర్, అతని దత్త పుత్రిక లూసీ ఫెర్రియర్ జీవిత గాథ ఇది. జాన్ ఫెర్రియర్, మార్మన్ల నియమాలను ఉల్లంఘిస్తే, అతనిని బహిష్కరిస్తామని లేదా చంపుతామని బెదిరిస్తారు.
జేఫర్సన్ హోప్, లూసీని ప్రాణానికి ప్రాణంగా ప్రేమిస్తాడు. లూసీని బలవంతంగా వివాహం చేసుకోవాలని చూస్తారు. ఈ దురాగతం నుండి లూసీని, ఆమె తండ్రిని కాపాడటానికి హోప్ ప్రయత్నించడం, వారి ముగ్గురి సాహసం, విషాదకరమైన మరణాలు, చివరికి లూసీని కోల్పోయిన జేఫర్సన్ హోప్ గుండెలో రగిలిన ప్రతీకార జ్వాల ఈ రెండవ భాగం మూల కథాంశం.
తన ప్రియురాలు, ఆమె తండ్రి మరణానికి కారకులైన డ్రెబ్బర్, స్టాంగ్గర్లను చంపడానికి జేఫర్సన్ హోప్ దాదాపు రెండు దశాబ్దాలుగా వెన్నాడుతాడు. ఈ సుదీర్ఘ ప్రతీకార ప్రయాణమే, చివరికి వారిని లండన్కు చేరుస్తుంది, అక్కడ హోప్ తన ప్రతీకారాన్ని పూర్తిచేసుకుంటాడు. ఒక సాధారణ డిటెక్టివ్ కథలో, నేర పరిశోధన ముగియగానే కథ ముగుస్తుంది. కానీ ఈ నవలలో, నేరస్తుడు పట్టుబడిన తర్వాత, నేరం వెనుక ఉన్న సుదీర్ఘమైన,చారిత్రక కారణాన్ని పాఠకులకు అందిస్తారు.
ఇది కేవలం ఒక డిటెక్టివ్ నవల కాదు, ప్రేమ, సాహసం, ప్రతీకారం, ఒక సమాజం లోని దురాచారాల చుట్టూ అల్లబడిన ఒక అద్భుతమైన కథ.. ఈ నవల డిటెక్టివ్ ఫిక్షన్కు కొత్త నిర్వచనాన్ని ఇచ్చింది. షెర్లాక్ హోమ్స్ పాత్ర ఆవిష్కరణ, ప్రపంచ సాహిత్యంలో ఒక మైలురాయి.
అతని అద్భుతమైన మేధాశక్తి, అతని విచిత్రమైన జీవిత విధానం, డాక్టర్ వాట్సన్ ద్వారా కథను చెప్పే విధానం (ఫస్ట్-పర్సన్ నరేషన్) పాఠకులపై చెరగని ముద్ర వేశాయి.ఆంగ్ల సాహిత్యాన్ని ప్రేమించే ప్రతి ఒక్కరికీ, డిటెక్టివ్ కథా ప్రక్రియ పునాదిని అర్థం చేసుకోవాలనుకునే ప్రతి ఒక్కరికీ, ‘ఎ స్టడీ ఇన్ స్కార్లెట్’ తప్పక చదవాల్సిన నవల.

