లంకాతీరంలో భద్రకాళి వైభవం!!

Ravi Vanarasi……………………..

శ్రీలంక దేశంలో తూర్పు తీరాన ఉన్న త్రిన్‌కోమలీ నగరం అపారమైన చారిత్రక, ఆధ్యాత్మిక సంపదను తనలో ఇముడ్చుకుంది. ఇది కేవలం ఒక నౌకాశ్రయం మాత్రమే కాదు.. ద్రావిడ వాస్తుశిల్ప కళా సౌందర్యానికి నిలువెత్తు నిదర్శనం.

ఈ భూమిలో వెలసిన దేవాలయాలలో అత్యంత శక్తివంతమైనదిగా, భక్తుల హృదయాల్లో భక్తి పారవశ్యాన్ని నింపేదిగా శ్రీ పతిరకాళి అమ్మన్ ఆలయం (కాళీ కోవిల్) ప్రసిద్ధి చెందింది.ఆదిశక్తి భీకర రూపమైన భద్రకాళి అమ్మవారి ఆలయం మాతృదేవత అపారమైన శక్తిని, సృష్టి, స్థితి, లయకారత్వపు తత్వాన్ని అణువణువునా ప్రతిబింబిస్తుంది.

పతిరకాళి అమ్మన్ ఆలయం చరిత్ర కేవలం కొన్ని శతాబ్దాలది కాదు.. ఇది ద్రావిడ సంస్కృతి, చోళ రాజుల పరాక్రమం, లంకాతీరం లోని ప్రాచీన హైందవ వారసత్వంతో ముడిపడి ఉంది. ఖచ్చితమైన మూలాలు తెలియకపోయినా, క్రీ.శ. 11వ శతాబ్దం నాటికే ఈ ఆలయం ఒక పుణ్యక్షేత్రంగా విలసిల్లింది అని శాసనాలు చెబుతున్నాయి.

ఈ ఆలయ పునర్నిర్మాణంలో చోళ వంశపు రాజు రాజేంద్ర చోళుడు-I పాత్ర ఎంతో కీలకం. చోళులు శ్రీలంకపై తమ అధికారాన్ని చాటుకున్న సమయం నుంచి ఈ ప్రాచీన మందిరాన్ని విస్తరించి, పునరుద్ధరించారు. ఆ రాజు వేయించిన శాసనాలు ఈనాటికీ ఇక్కడ కనిపిస్తాయి. 

ఇది చోళుల ధార్మిక పట్టుదలకు, వాస్తుశిల్ప పోషణకు సజీవ సాక్ష్యం. శ్రీలంకలోని అతి పురాతనమైన, సుప్రసిద్ధమైన కోణేశ్వరం దేవాలయ సముదాయంలో ఒక భాగంగా ఈ పతిరకాళి అమ్మన్ ఆలయం ఉంది. ఈ ఆలయం లో అత్యంత ఆకర్షణీయమైన అంశం దాని అద్భుతమైన ద్రావిడ శైలి వాస్తుశిల్పం. దక్షిణాది ఆలయాలను పోలి ఉండే ఈ నిర్మాణంలో అడుగడుగునా చోళుల ప్రభావం కనిపిస్తుంది.

ఆలయ గోపురం (రాజగోపురం) నయనానందకరమైన రంగులతో, లెక్కలేనన్ని విగ్రహాలతో అలంకరించబడి ఉంటుంది. ప్రతి విగ్రహం, ప్రతి శిల్పం హిందూ పురాణాలలోని ఏదో ఒక గాథను, దేవతా రూపాలను, లేదా ధర్మ సూత్రాన్ని ప్రతిఫలిస్తూ కనిపిస్తాయి.అంతర్భాగంలో, ఆలయ మండపాలు, స్తంభాలు, ముఖ్యంగా పైకప్పు కళాకారుల నైపుణ్యానికి ప్రతీకగా నిలుస్తాయి . 

ఆలయ పైకప్పుపై చెక్కబడిన శిల్పాలు, రంగుల పట్టీలు భక్తులను మంత్రముగ్ధులను చేస్తాయి. కాళి అమ్మవారి భీకర రూపం, దేవతా మూర్తుల వివిధ భంగిమలు, భక్తులను ఒక దివ్యలోకంలోకి తీసుకెళ్లే అనుభూతిని ఇస్తాయి. ఈ శిల్పకళా సౌందర్యం కేవలం కంటికి ఇంపుగా ఉండడమే కాక, ధర్మం, అధర్మం మధ్య నిరంతర సంఘర్షణ, శక్తి సర్వవ్యాపకత్వం వంటి లోతైన తాత్విక భావాలను ప్రతిఫలిస్తాయి.

పతిరకాళి అమ్మన్ ఆలయం కేవలం ఒక రాతి కట్టడం కాదు.. ఇది భద్రకాళి అమ్మవారి దివ్య శక్తికి కేంద్రం. భద్రకాళి అంటే శుభ్రమైన కాళి. అమ్మవారి ఈ రూపం – శివుని శక్తికి ప్రతీకగా, దుష్టశక్తులను సంహరించి, ధర్మాన్ని నిలబెట్టడానికి అవతరించింది. జీవితంలో అజ్ఞానం, భయం, అహంకారం అనే రాక్షస గుణాలను నాశనం చేసే మాతృమూర్తి ఈమె.

ఆలయంలోని అమ్మవారి విగ్రహం ఎదుట భక్తులు కొబ్బరికాయలు కొట్టడం ఒక ముఖ్యమైన ఆచారం. ఇది కేవలం మొక్కుబడులు చెల్లించడం మాత్రమే కాదు; కొబ్బరికాయలోని గట్టి పెంకు, లోపలి మృదువైన గుజ్జు, నీరు… ఇవి వరుసగా అహంకారం, వాసనలు, అంతఃకరణ శుద్ధికి ప్రతీకలు.

కొబ్బరికాయను పగులగొట్టడం అంటే, తమ అహంకారాన్ని, దుష్ట గుణాలను అమ్మవారి పాదాల చెంత సమర్పించి, తమ అంతరాత్మను (నీటి రూపంలో) శుద్ధి చేసుకునే ప్రతీకాత్మక చర్య. ఇది వ్యక్తిగతమైన పరివర్తనకు, ముక్తి మార్గానికి సంకేతం.

ప్రతి సంవత్సరం మార్చి నెలలో జరిగే మహోత్సవం,రథోత్సవం అత్యంత వైభవంగా జరుగుతాయి. 15 రోజుల పాటు జరిగే ఈ ఉత్సవాలలో, భక్తులు లక్షలాదిగా తరలివస్తారు. ఉత్సవాల చివరి రోజున జరిగే రథోత్సవంలో, అమ్మవారి విగ్రహాన్ని అందంగా అలంకరించిన రథంపై ఊరేగిస్తారు. ఈ ఉత్సవాలు కేవలం మతపరమైన వేడుకలు మాత్రమే కాదు..

ఇవి శ్రీలంక తమిళుల సాంస్కృతిక వారసత్వం, సామాజిక ఐక్యతకు ప్రతీక. వేల సంవత్సరాల చరిత్ర కలిగిన హిందూ ధర్మం, ఎన్ని దండయాత్రలు, ఎన్ని విపత్తులు ఎదురైనా, త్రిన్‌కోమలీ తీరంలో పతిరకాళి అమ్మన్ ఆశీస్సులతో సజీవంగా, శక్తివంతంగా నిలిచి ఉంది అనడానికి ఈ ఉత్సవాలే రుజువు.

పతిరకాళి అమ్మన్ ఆలయాన్ని సందర్శించినప్పుడు మనకు కలిగే ఆలోచన ఏమిటి? ఇది కేవలం శ్రీలంకలో ఉన్న ఒక హిందూ దేవాలయం కాదు. ఇది భారతదేశానికి, ముఖ్యంగా ద్రావిడ సంస్కృతికి శ్రీలంకకు మధ్య ఉన్న అవిభాజ్యమైన ఆధ్యాత్మిక అనుబంధానికి నిదర్శనం. భద్రకాళి భీకర రూపం, కేవలం విధ్వంసానికి మాత్రమే కాదు, అంతిమంగా పరిశుభ్రత, పునర్నిర్మాణం కోసం ఉద్భవించిన శక్తికి చిహ్నం.